Tìm Về Dĩ Vãng

Tìm Về Dĩ Vãng
Vành Khuyên

Tôi tên là Hà Tịnh Như. Có lẽ lúc có mang tôi, mẹ tôi mong một đưá con gái. Hay lúc đó, cuộc đời mẹ tôi nhiều sóng gió, trôi nổi đến độ bà đặt tên tôi như vậy để mong cuộc đời mình được thanh tịnh, bình yên.

Mẹ tôi không đẹp nhưng trong những tấm hình còn xót lại tôi giữ được, bao giờ trong hình bà cũng có cái nhìn rất là tự tin với đôi môi luôn cười mĩm, nhìn rất xa về phía trước.

Mẹ tôi là nhà thơ tài tử, những bài thơ bà viết được bà ngoại tôi còn giữ đến giờ đưa cho tôi đọc. Trong đó bao giờ tôi cũng đọc thấy một hoài vọng cho một hạnh phúc vĩnh cữu, một mơ ước yêu và được thương yêu cho đến tận cùng.

Tôi không may, mất mẹ khi mới hai tháng tuổi. Tôi cũng chẳng hề biết chính xác cha tôi là ai.

Bác Hoan, mà bà ngoại vẫn nói là vị hôn phu chính thức của mẹ tôi xưa kia vẫn lui tới chăm sóc cho tôi. Ông sống một mình, xem tôi như con. Tôi từ nhỏ quen với cô độc, chỉ xem ông như người quen, một người quen rất đáng tin cậy, vì tôi biết, ông không phải là cha tôi. Sau ngày mẹ tôi mất, ông ở vậy, có khi là quá nhớ và hận mẹ tôi chăng?

Tôi chưa bao giờ hỏi về mẹ tôi với ông.
Tôi không muốn làm ông buồn, nhưng cuộc hành trình trở về dĩ vãng, với tôi ... là nguồn sống tôi đang có trong lúc này.

Tôi đứng trước cổng trường Trung Học Sư Phạm số 53 Nguyễn Du Q 1 như địa chỉ đã ghi của bao nhiêu lá thư mẹ tôi nhận từ người đàn ông đã từng yêu mẹ tôi say đắm.

Ông tên Hưng là người quản thủ thư viện của trường từ bao lâu nay. Trước khi về nước, tôi đã lục kiếm số phone để gọi về trường và được biết ông vẫn còn làm tại đây. Dường như có điều gì đó thiêng liêng lắm ở ngôi trường này giữa mẹ tôi và ông. Hai người không cùng học ở đó, nhưng trước khi xa nhau, đây là điểm hẹn gặp của họ chăng ...mà trong lá thư nào họ cũng nhắc đến cho tôi cái hình ảnh thật rõ về ngôi trường này đến không ngờ khi nó đang hiển hiện trước mặt.

Chào bác, cho con hỏi có bác Hưng ở đây không?

Người dàn ông cao ráo, tóc đã điểm bạc, hạ đôi kiếng, đứng dậy, nhìn thẳng vào tôi " Tôi đây , Hưng , cậu kiếm có chuyện chi ? " rồi ông tiếp ..." Cậu trông không phải người ở đây mà nói tiếng Việt rành quá hở "

"Bác khoẻ hông? " Con là Hà Tịnh Như con trai của bà Bích Nga, bác không lạ gì tên mẹ con chứ ? "

Tôi nhận ra một tia nhìn ưu ái từ ông sau câu nói đó của tôi. Một tia nhìn thân thiện nhưng tôi phân biệt được đó không phải là tia nhìn của một người cha với đứa con rơi. Cũng như với bác Hoan, tôi cũng nhận ra sự tin cẩn từ mình với người đàn ông này vô cùng.

Ông dìu tôi ra sân, giọng cố ngăn xúc động," Tôi, cậu ra Hồ Con Rùa ngồi, nơi tôi và mẹ cậu hay gặp mỗi chiều. Có lẽ những gì về Bích Nga tôi đã cất vào vùng quá khứ, nay cậu muốn gợi lại, mình ra đó nhé ..."

Tôi về ngôi trường cũ thăm anh
Ngôi trường tôi chưa bao giờ tới
Trong mơ chỉ thấy anh đứng đợi
Dang rộng tay ôm tôi vào lòng.

Anh ơi có phải là chờ mong
Lồng chặt trong bao niềm thương nhớ
Vây kín trong xúc cảm đợi chờ
Giúp ta có được ngày hôm nay

Gặp lần này chẳng tay trong tay
Chỉ có đôi mắt còn trung thực
Tôi nhìn rõ cả những bức rức
Tự đáy lòng anh đó anh ơi

Anh sợ dã bỏ tôi chơi vơi
Không anh, tôi vẫn đứng bên đời
Dù dầm mưa, dãi gió , nắng phơi
Tôi vẫn sống như chưa từng sống

Tôi vẫn sống với bao hy vọng
Có một ngày về đến bên anh
Hay chết đi làm ngọn gió lành
Thổi quanh anh tình yêu dịu mát

Gió có thể thổi anh đến ngạt
Để biết tình vẫn thắm trong tôi
Để tin tình yêu tôi muôn đời
Mãi bên anh và của anh đó

Trái tim tôi giờ vẫn bỏ ngỏ
Trái tim anh cửa khóa chặt rồi
Nên đôi ta hai ngã chia đôi
Phía trước hai con dường xa thẳm

Về đây tôi đã vượt vạn dặm
Chỉ một ly xa cách trái tim anh
Không sao tôi hiểu rõ ngọn ngành
Một ly cũng là một khoảng cách

Giữa anh và tôi giờ là dấu gạch
Chẳng nối liền cũng chẳng cách xa
Nên tình tôi dù có đậm đà
Anh không hiểu, chẳng bao giờ hiểu

Người yêu tôi thật là không thiếu
Tình cho anh vẫn trọn anh ơi
Yêu là chi, là khổ cả đời
Phải vậy không anh? Người tình cũ?


Tôi đưa bài thơ của mẹ tôi cho ông đọc. Mắt người đàn ông ngấn lệ, môi ông bậm lại dù không chặt, nhưng tôi đủ hiểu ông đang cố ngăn lại những xúc cảm ông mình có. Đã quá lâu rồi, ít nhất là trước mặt tôi ... ông cố không lộ ra nhiều lắm cho lần đầu tiên gặp gỡ.

Giọng ông run run ... Ông bắt đầu kể ...

Chúng tôi chia tay nhau đêm hôm trước khi mẹ cậu ra đi chính thức. Ngày đó, thật đau lòng, tôi có nói mẹ cậu về nhà tôi sống, cơm cháo có nhau, xin mẹ cậu đừng đi, vì tôi hiểu nếu xa nhau, không biết đến bao giờ mới gặp lại. Dù mẹ cậu hẹn với tôi ba năm sau sẽ về. Tôi sống nhờ người anh trai để đi học thời gian ấy. Nhà chúng tôi là một mái tranh dựng tạm nơi khu đất Văn Thánh. Mẹ cậu từ chối ở lại, tôi không lạ nên đành gạt nước mắt tiễn đi, biết làm sao hơn.

Chúng tôi liên lạc đều lắm trong ba năm đầu, mỗi tuần một lá thư . Tôi lang bạc nay đây mai đó sống nhờ bạn bè, ở đậu nhà từng người một thời gian. Tuy có điều chỗ làm này, dù bao sóng gió, bao lần thay đổi, tôi vẫn không rời xa, vì đây là nơi duy nhất tôi nghĩ sẽ được gặp lại mẹ cậu, dù chỉ qua thư từ.

Một thời gian sau đó, tôi và mẹ cậu không liên lạc, cũng do xa mặt cách lòng thôi, chứ tôi hiểu mẹ cậu yêu thương tôi lắm. Thời gian này , tôi buồn, uống rượu, rồi có người khác, có lẽ mẹ cậu cảm được.

Mẹ cậu khi viết lại thư cho tôi thì tôi sắp đám cưới với vợ tôi bây giờ. Tuy vậy tôi vẫn mong mẹ cậu về cho tôi gặp lại, mọi cái dều có thể thay đổi, nhưng tự ái, mẹ cậu tự ái cao lắm, chửi tôi và thề không bao giờ gặp lại tôi nữa

Tôi biết mình lầm lẫn, nhưng mẹ cậu không về nữa, thì làm sao tôi có lý do hoãn lại đám cưới. Tôi cũng mang ơn vợ tôi, người đã cho tôi sống lại những ngày có ý nghĩa, lôi tôi ra khỏi cuộc sống vô vọng trong những cơn say.

Một ngày mẹ cậu gọi điện cho tôi, báo ngày giờ đến của chuyến bay về lại. Tôi cùng một người bạn ra phi trường chờ đến gần sáng mới về chẳng thấy bóng mẹ cậu đâu . Sau đó thì được mẹ cậu báo, phi trường thành phố ngày mẹ cậu đi đóng băng, máy bay không bay ra khỏi được nên mẹ cậu không kịp đến nơi máy bay chuyển tiếp để về đúng chuyến.

Sau đó ba ngày, mẹ cậu và tôi gặp nhau tại trường này. Mẹ cậu cho tôi chỉ có một buổi sáng, lạnh lùng và chỉ muốn lấy lại những kỷ vật hồi còn bé tôi giữ dùm mà thôi.

Tôi không còn nghe gì từ mẹ cậu từ ngày ấy.

Sau này qua người bạn chung, tôi mới biết chuyện mẹ cậu bị băng huyết và đã mất sau hai tháng sanh cậu.

Ba cậu có về cùng với cậu không?
Tôi ngơ ngẩn nghe tiếng ông Hưng ngừng lại .
Tôi nghe mình trả lời " Không ! " Trong tôi chữ không tôi trả lời cho chính tôi và cho bác Hưng; bác Hưng không phải là ba tôi, không tôi không có ba ... không .... mẹ tôi tại sao lại phải chịu đánh mất người mình thương yêu nhất khi bà vẫn còn cơ hội.

Có lẽ mọi việc như vẫn còn rất mới trong ông Hưng như ngày hôm qua hay sao mà gặp tôi, những lời nói của ông dù vội vàng, nhưng rất rõ về những điều đã xảy ra. Điều nữa là dù ông nói ông đã cất hết vào vùng dĩ vãng, nhưng

" Tôi còn nhiều thư của mẹ cậu ngay hộc bàn trong sở, cậu cất dùm tôi nhé. Sau này tôi già chết đi, tôi không muốn ai giữ những kỷ niệm ấy của chúng tôi ... "

Tôi trầm ngâm, lẳng lặng bước theo chân ông về lại trường.

Tôi bỗng nhớ mẹ vô cùng, thương mẹ và chính trong lúc này tôi nhận ra nữa cuộc hành trình này tôi làm là vì bà.
Tay tôi run run cầm lấy tất cả những kỷ vật của mẹ tôi từ ông, mẹ tôi còn một bài thơ nữa viết về ông, tôi nhận ra vì vẫn là hình ảnh tại ngôi trường này.

Tôi đưa cho ông mạnh dạn như có cái gì đó đổi trao. Tôi hy vọng bài thơ này trong lòng ông còn quý hơn tất cả những gì ông đã trao cho tôi .

Ta về giữa vùng trời xanh, nắng ấm
Chim hót vui, gió mát thổi vờn quanh
Lưu luyến chi quãng đời không ngọt lành
Anh đứng đó, nhưng sao mà xa quá

Khi tạm biệt, dù không là gỗ dá
Nước mắt đâu sao buồn chẳng còn rơi
Ta mất anh như mất nửa cuộc đời
Nửa còn lại cũng không còn nắm lấy

Thế là hết đời còn gì nữa vậy
Những cuộc vui, suốt sáng, với thâu đêm
Những vòng tay, dù xao xuyến , êm đềm
Sao quên được, vòng tay anh ngày ấy.

Tôi đi giữa thành phố nơi mẹ tôi từng có bao nhiêu kỷ niệm, ôm ấp một hạnh phúc trọn vẹn, nhất là ước mơ về một mái ấm gia đình nho nhỏ, nơi văn thơ là cái hồn duy nhất mẹ tôi tin sẽ truyền lại dược cho con cái của mình.

Bà ngoại tôi kể trước kia mẹ tôi có sinh hoạt tại Câu Lạc Bộ Văn Thơ của Nhà Văn Hóa Q 1. Đó cũng là nơi gặp gỡ những người sáng tác trẻ, được rèn và được huấn luyện trong các trại sáng tác họ tổ chức hàng tháng. Qua đó họ mong duy trì lại được những nét chấm phá của lịch sử xã hội mà các tác giả trẻ này ghi lại được qua ngòi bút của mình. Nghe đâu mẹ tôi đã từng là thành viên tích cực lắm của CLB này, nhưng sau đó bà đã bỏ và không buồn viết thêm chữ nào một thời gian dài cho tới ngày ra đi luôn.

Tôi lần mò hỏi thăm để tới dược nơi sinh hoạt của CLB ấy. Lúc tôi đến, vài người trong phòng đang trang hoàng cho đêm ra mắt tập thơ Tình sau trại sáng tác hè năm đó. Một người đàn ông tóc đã điểm sương thấy tôi lớ ngớ lại hỏi " Cậu tìm ai ? " " Dạ không chỉ đứng xem bác. Bác sinh hoạt tại CLB này lâu chưa ? " " Khá lâu rồi cậu , có chuyện chi không ? " Bác rành hết những người tham gia từ những ngày đầu không? " " Cũng vài người hay trò chuyện thôi, làm sao nhớ hết " ... Tôi tần ngần, thật mong khi nói tên mẹ mình ra ông này sẽ nhận ra được, nhưng tôi sợ mình thất vọng. Tôi nhìn quanh , " Cậu còn hỏi gì nữa không ? " " Dạ cám ơn Bác "

Ông rút ra từ túi áo tấm card có tên ông
Hoàng Thế Nhân
Chủ nhiệm CLB Thơ Văn

đưa cho tôi trên đó có địa chỉ email và số điện thoại, ông nói thay lời tạm biệt " Cậu chắc là yêu văn thơ lắm, có thời gian liên lạc với tôi, biết thêm chi tiết về CLB nhé "

Tôi cầm tấm card trên tay, quay trở ra, tôi lang thang tiếp trên đường phố Sàigòn, qua các phòng triển lãm tranh ảnh của các họa sĩ trẻ có, tên tuổi có ... ước gì trong cuộc hành trình này tôi đang đi với mẹ tôi ... ước gì ....

Trời Sài gòn hực nắng, nóng và hay mưa. Mưa, mưa đổ cũng bất chợt vô cùng. Mấy ngày ở đây, mỗi lần mưa tôi chạy, chỉ vài phút lại tạnh. Hiện giờ, đám mây mưa đang bay dần đến, tôi thả bộ vưà tới một quán cafe sang trọng có cửa kính nhìn vào thấy hay hay, tôi mở cửa bước vào trong, đợi mời vào bàn rồi thả nhẹ mình xuống ghế.

" Anh đã hay trước, sẽ có, sẽ có một sáng đẹp trời.
Sẽ có một sáng, một sáng không như bao ngày
Ta không còn nồng ân ái, môi nhạt môi, hững hờ, dẫu xa nhau, dẫu xa nhau "

Bài nhạc Pháp chuyển dịch qua lời Việt thành bài Anh Vẫn Biết qua giọng hát điêu luyện của Evis Phương, không hiểu sao làm tôi nhớ đến Bác Hoan, khi vưà nghe đến đoạn cuối

"Anh vẫn biết, vẫn biết, đời anh chỉ yêu mình em, anh vẫn biết ..."

Dù chẳng bao giờ tôi dám hỏi bác về chuyện tình giữa bác Hoan với mẹ tôi, nhưng cứ dựa vào cách đối xử của bác với tôi , tôi tin mẹ tôi rời xa bác vì lý do nào đó rất tế nhị . Còn ông, ông nghiêm nghị thật, nhưng tôi tin ông chấp nhận tất cả những gì mẹ tôi có, mẹ tôi làm, chấp nhận vô điều kiện đến độ mà giờ quanh ông vẫn chỉ là bóng ông, với tôi là người thân ông có duy nhất .

Câu trả lời tôi đang đi tìm vẫn còn ẩn khuất, còn có ai cho tôi hỏi đâu ....

Tôi đành lòng trở về và mong mỏi từ bác Hoan một sự thật, để tôi được biết nguồn cội của mình mà về ... mà hiểu và trân trọng sự có mặt của mình trong cuộc đời chứ không hẳn tôi chỉ là đứa con rơi, là nguyên nhân gãy đổ giữa mẹ tôi và bác Hoan ngày ấy ....

Bác Hoan đi công tác xa chưa về khi tôi về lại Mỹ . Buồn quá, tôi dở cái rương cũ nơi bà ngoại tôi cất những bài thơ mẹ tôi đã từng làm hồi còn trẻ ...

Một câu hỏi vẫn vơ trong lòng tôi là tại sao mẹ tôi đang sinh hoạt trong một môi trường bà ưu ái nhất, một CLB Thơ Văn mà lại bỏ ngang và không viết thêm bài nào từ dạo ấy . Cho đến ngày biết bác Hưng đã có vợ bà viết lại một vài bài thơ cho Bác Hưng mà thôi.

Tôi dở từng trang, ngày viết không rõ, rìa giấy đã hoen ố nhưng những dòng chữ rất rõ ràng bên trong.


Để lạc hồn ta tự phút nào
Tuổi xanh một thuở đã hư hao
Đông đến mà lòng sao ấm quá
Tự nhủ lòng mình. Ta yêu sao ?

Yêu lắm dòng thơ chảy trong lòng
Xua đi ngày buồn, những trống không
Đầy lại trong ta bao lưu luyến
Chút gì xao động vẫn hằng mong ...

Vui trọn người ơi phút giây này
Tim hòa nhịp đập, tay cầm tay
Mai đây đôi ngã ta chia cách
Xin người nhớ mãi buổi hôm nay


Những bài thơ nối tiếp cho tôi tin rằng, hẳn mẹ tôi đã yêu thầm ai đó trước khi rời bỏ sinh hoạt. Mà ai ? Và ai có thể là người biết được điều đó để tôi hỏi đây ....



Thu vẫn đây mà, mây xám giăng
Đêm về, trời sáng nửa vầng trăng
Lòng nghe ấm lại và xao xuyến
Tình nghĩa với thơ hay chị Hằng ...

Thơ họa nơi này, tri kỷ ai ?
Vui nay, mai lại thấy u hoài
Buồn vui có phải vì ta nhớ
Phút kỷ niệm nào, đã chợt phai ..

Xin tạ ơn anh một chút tình
Họa dòng thơ lạ với tâm linh
Mỗi từ, mỗi chữ như quyện lấy
Cho em ánh sáng của niềm tin ...


Mẹ tôi yêu thật rồi ... người này hẳn phải biết làm thơ mà mẹ tôi phục lắm.
Trong cuộc đời con người chẳng dễ gì mà từ bỏ những ước mơ của mình nếu không có những trở lực ghê gớm mà họ tự thấy mình không vượt qua nổi.

Nhưng những người cuối cùng đã vượt qua và sống trong sự thành đạt của ước mơ dù là trong tình yêu hay danh vọng hẳn phải hạnh phúc lắm ... còn mẹ tôi ....


Mỗi độ Thu về tôi khát khao
Nhớ người tôi mộng ,tôi chiêm bao
Tỉnh dậy, tôi khóc sao mà nhớ
Người ơi, giờ người ở chốn nào

Mỗi độ Thu về lá vàng rơi
Lòng tôi xao xuyến với chơi vơi
Thu này, Thu trước ôi sao khác
Khóc cuộc tình tan, tiễn nửa đời ...

Mỗi độ Thu về nhớ nhung thêm
Ngoài tươi, trong héo, tôi những đêm
Bảo lòng cố quên, sao vẫn nhớ
Tiếng buồn rơi mãi chẳng chịu êm

Năm đó, ngoại tôi kể mẹ tôi mới ra phổ thông trung học, tấm lòng còn rộng mở cho những vui buồn của cuộc đời, mà cuối cùng sự rộng mở đó chỉ mang dến mẹ tôi một nỗi tiếc nuối khôn nguôi.

Tôi chợt nhớ dến ông Nhân, người chủ nhiệm CLB với tấm card. Cầu mong sao từ ông, tôi có thể biết thêm về mẹ mình.

Tôi mở máy, đánh vội vài dòng email đến ông.

Thưa bác ,

Cháu là người thanh niên có ghé qua CLB bữa trước. Xin bác cho cháu biết bác có biết một thành viên sinh hoạt nào tên Bích Nga không? Đó là mẹ của cháu. Nếu bác biết, xin bác kể cho cháu nghe tất cả về mẹ cháu.

Nếu được, cháu xin cám ơn bác nhiều lắm .

Tịnh Như


Lá thư gửi đi đã lâu, tôi chờ thư trả lời như hạn chờ mưa.

Rồi một ngày , tôi hồi hộp mở một lá thư mà tôi chờ đợi từ bác Nhân.

Như, con của bố,

Bố yêu mẹ con khi mẹ mới rời phổ thông trung học. Lúc đó bố đang ly thân với người vợ hiện tại. Bà ngoại không cho phép bố quen mẹ nên mẹ phải xa bố.

Sau đó vì các anh chị của con bố trở lại với cuộc sống hôn nhân.

Bố biết mẹ con yêu người khác, và khi từ Mỹ về, thất vọng với người đó, mẹ tìm bố ở CLB , mẹ con và bố đã bên nhau một ngày nhớ lại kỷ niệm xưa và có con.

Một năm sau từ người quen bố biết mẹ mất sau khi sanh nhưng không chắc là con của bố hay không.

Nay bố tin con là của bố, viết thêm cho bố biết nhé.

Hoàng Thế Nhân .


Nước mắt tôi đã rơi từ lúc nào. Bác Hoan muốn là cha đẻ của tôi trên giấy tờ và tiếp tục hôn nhân với mẹ nhưng mẹ tôi đã vì tự ái mà khước từ.

Tôi tìm ra cha mình và thấy an ủi cho mẹ tôi khi những người đàn ông đều dành cho mẹ tôi một tình yêu thương chân thật.

Điều đó khi biết được còn làm tôi vui gấp trăm lần cái việc tôi biết cha mình là ai.

Cảm ơn cuộc đời, cảm ơn mẹ, và tôi hiểu ra tại sao tôi lại có cái tên như tôi đang có Hà Tịnh Như.